چای، نوشیدنی سالم - وبلاگ ایرانزمین

به گزارش وبلاگ ایرانزمین، برگ های چای، بعد از اینکه خوب رسیدند، چیده و خشک می شوند و سپس مورد فرآوری قرار می گیرند. بسته به این که چه درجه فرآوری صورت گیرد، نوع چای فرق می کند. این فرآوری ویژه شامل فرآیندی است به نام تخمیر. در طی تخمیر به لحاظ شیمیایی در طعم و شکل ظاهری چای تغییرات زیادی ایجاد می شود. چایی که کمتر تخمیر شده

چای، نوشیدنی سالم

نویسنده:دکتر تیرنگ نیستانی*

برگ های چای، بعد از اینکه خوب رسیدند، چیده و خشک می شوند و سپس مورد فرآوری قرار می گیرند. بسته به این که چه درجه فرآوری صورت گیرد، نوع چای فرق می کند. این فرآوری ویژه شامل فرآیندی است به نام تخمیر. در طی تخمیر به لحاظ شیمیایی در طعم و شکل ظاهری چای تغییرات زیادی ایجاد می شود. چایی که کمتر تخمیر شده باشد چای سفید یا اولانگ است (که در ایران نداریم و حتی در خارج هم محبوبیت کمی دارد)؛ بعد از آن، چای سبز است که از درجه تخمیر کمتری برخوردار بوده و وقتی که تخمیر زیادی اعمال شود، آنچه حاصل خواهد شد، همان چای سیاه است که بیشتر ما آن را استفاده می کنیم.

در گیاه چای ترکیبات خاصی داریم که دارای خواص مهم زیستی هستند و به فارسی می توان آنها را مواد شیمیایی گیاهی نامید؛ نظیر آنتی اکسیدان ها. این ترکیبات در چای از دسته موادی هستند به نام فلاونویید که اصطلاحا به کاتکین ها معروف اند و فواید بسکمک دارند. این مطالب را در فکر داشته باشید تا برسیم به وقتی که قرار می شود این مولکول های مفید در فرآیند تخمیر قرار بگیرند.

طی تخمیر، این مولکول ها تغییر می کنند. مثلا برخی از آنها اکسید شده، برخی می شکنند و یا به مواد جدیدی تبدیل می شوند. در نتیجه، در چای سیاه که تخمیر زیادتری رویش صورت گرفته است، موادی به وجود می آید که حاصل آن تغییرات هستند؛ یعنی ما در چای سیاه موادی داریم که در چای سبز، با تخمیر کمتر، آنها را نداریم. سردسته این مواد، کافئین است. این کافئین از جمله مولکول های آنتی اکسیدانی یعنی کاتکین ها نیست.

احتمالا همین جا خواهید پرسید که یعنی در چای سیاه آنتی اکسیدان نداریم؟! واقعیت این است که از نظر خواص آنتی اکسیدانی، چای سیاه از چای سبز مواد کم ارزش تری دارد. مطالعات ما در انستیتو تغذیه نشان داده است که چه در کشت سلول و چه روی افراد مطالعه شده، خواص آنتی اکسیدانی چای سبز بالاتر است لذا اگر بتوانیم به طریقی ذایقه خود را با چای سبز تطبیق دهیم، از خواص بیشتر آن بهره مند می شویم. به طور کلی چای، خواص زیادی دارد و یک نوشیدنی سالم محسوب می شود. خواص ضد سرطانی چای ثابت شده است و باز هم در مطالعات و تحقیقات دیده ایم این خاصیت در مورد چای سبز خیلی بیشتر است؛ یعنی با مصرف روزی سه فنجان چای می توان در برابر بیماری های قلبی عروقی و سرطان ها، پیشگیری مؤثری انجام داد.

حتی خانم های باردار می توانند تا 4 فنجان به شرط غلیظ نبودن، چای بنوشند. یادآوری می کنم این خواصی که در مورد چای ذکر می کنیم به شرط آن است که همراه آن، قند یا شکر بسیار بسیار کم مصرف کنیم. مطلوب تر آن است که با مصرف یک توت خشک یا خرما همراه شود و به مرور عادت کنید قند را به کل کنار بگذارید. اما برای روشن شدن این موضوع که آیا چای سبز موجب لاغری می شود یا نه، باید بگویم که مطالعات مختلف نشان داده اند مصرف 4 فنجان چای سبز در روز می تواند به نوعی سوخت بافت چربی را تحریک کند. به عقیده من، اگر شما اصول زندگی سالم را رعایت کنید؛ یعنی غذاهای پرچرب نخورید، ورزش مناسب سن تان داشته باشید و در ضمنً سیگار هم نکشید، می توانید با مصرف این چند فنجان چای سبز، از خواص آن بهره مند شوید اما اگر گمان می کنید اهل رعایت کردن هیچ یک از موارد زندگی سالم نیستید و منتظر معجزه ای در دنیای طب و تغذیه اید تا شما را لاغر کند، باید بگویم نه تنها چای سبز، بلکه هیچ ماده دیگری را هم نخواهید یافت.

حتی خواص چربی سوز بودن چای سبز (البته برخی افراد می گویند این خاصیت، واقعی نیست و هنوز مساله در حال تحقیق است) اگر واقعی باشد، قطعا دارای یک برد خاص است؛ یعنی در کنار ورزش و رژیم مناسب غذایی می تواند تا حدی کمک کند. این خاصیت را در مورد ضدالتهاب بودن آن هم می گویم؛ یعنی برای بیماران مبتلا به امراض التهابی مزمن، در کنار درمان های دیگر، نوشیدن این چای مفید است.

درباره شیوه دم کردن چای سبز و لزوم استفاده از طعم دهنده هایی مانند هل و دارچین هم باید بگویم که آن طوری که بنده خودم در چین، از نزدیک دیده ام؛ چای را بعد از 4 تا 5 دقیقه دم کردن در قوری، به صورت یک رنگ و بدون افزودن آب جوش می نوشند. در ضمنً، هل و دارچین، خودشان خواص آنتی اکسیدانی دارند و مطالعات و مقالاتی درباره آنها داشته ایم. این مواد می توانند طعم چای را دلپذیرتر کنند و بسته به سلیقه افراد، مورد استفاده قرار گیرند. خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی این مواد، هیچ تداخلی با فلاونوییدهای موجود در چای ندارد. باز هم یادآوری می کنم که سلامت این نوشیدنی سالم به شرطی است که آن را بدون قند و شکر بنوشید.

پی نوشت ها :

* متخصص تغذیه

منبع:www.salamat.comمنبع: راسخون