خبرنگاران دنیا در 1399 ، افغانستان و ارتباط ریلی با ایران - وبلاگ ایرانزمین

به گزارش وبلاگ ایرانزمین، کابل - خبرنگاران - افغانستان در آسیای مرکزی در سال 1399 اگرچه با چالش ها و مسائل های زیاد دست و پنجه نرم کرد اما در کنار آنها پیشرفت ها و موفقیت هایی هم داشت که افتتاح دو خط آهن با همسایه های غربی و شمالی به ویژه افتتاح خط راه آهن خواف - هرات مهمترین دستاورد های توسعه ای آن بودند.

به گزارش وبلاگ ایرانزمین، دولت افغانستان در سال 1399 با مسائل داخلی، گفت وگوی بین افغانستانی صلح، پیامد امضای توافقنامه آمریکا با طالبان، حملات تروریستی و جنگ و فقر و بیکاری که داشت با گسترش ویروس کرونا نیز روبرو شد.

در واقع در افغانستان به عنوان کشوری آشنا با تراژدی و جنگ، شیوع کرونا تا حدی با بی تفاوتی و سهل انگاری نیز روبرو شده است اما به رغم بعضی کوشش های ملی و بین المللی برار یمهار آن آمار و ارقام همچنان در حال بالا رفتن است.

به گزارش وبلاگ ایرانزمین به نقل از پایگاه خبری موسسه لووی Lowy، احمد جواد عثمانی وزیر بهداشت افغانستان به تازگی گفت که نزدیک به یک سوم جمعیت افغانستان یا حدود 10 میلیون نفر به کرونا مبتلا شده اند. این آمار بر اساس تحقیقی است که به گفته او با حمایت سازمان دنیای بهداشت و دانشگاه جانز هاپکینز اجرا شده و حاکی است که در شهر کابل بیش از نیمی از جمعیت 5 میلیون نفری این شهر مبتلا شده اند.

نظام بهداشت و درمان افغانستان حتی پیش از شیوع کرونا هم به شدت ضعیف بود و از آن موقع تا به امروز تنها 90 هزار تست ویروس کرونا اجرا شده که از این میان 37 هزار تست مثبت بوده است. اما ظرفیت تست دریافت تنها مشکل نیست؛ برای موارد جدی بیماری تنها 300 دستگاه ونتیلاتور در سطح کشور در دسترس است که بعضی از آنها بی استفاده است زیرا کارکنان برای استفاده از آنها آموزش ندیده اند. همچنین گفته شده که 32 دستگاه هم سرقت شده و به پاکستان قاچاق شده است.

با این وجود دولت افغانستان برای مقابله جدی با کرونا مجبور شد دست به دامن جامعه دنیای شده و یاری های هنگفتی نیز برای انواع این چالش ها دریافت کند.

البته دولت این کشور در یاری به مردم فقیری که بر اثری بیماری کرونا با فقر بیشتری نیز روبرو شده بودند، تا حدودی پیروز بود اما در جریان توزیع آن یاری ها با چالش دیگری با عنوان فساد ماموران دولتی نیز روبرو شد تا جایی که که در آخر سال 1399 حدود 220 مامور بلندپایه و دون پایه به دادستانی معرفی شدند.

توافق صلح آمریکا با گروه طالبان

در این سال پس از امضای توافقنامه صلح بین آمریکا و گروه طالبان که این گروه را بار دیگر در سطح بین المللی مشروعیت ویژه بخشید، با فشار بر دولت افغانستان بیش از 5 هزار زندانی طالبان را آزاد کرد و به همین دلیل در 22 شهریور مذاکرات بین افغانستانی دوحه با حضور نمایندگان شماری زیادی از کشورها و وزیران خارجه بصورت حضوری و ویدئویی شروع شد اما پیروزیتی در پی نداشت.

پیامد امضای توافقنامه آمریکا با طالبان کابل را تحت فشار سیاسی قرار داد تا جای که دولت افغانستان در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برای خارج شدن دونالد ترامپ از کاخ سفید لحظه شماری می کرد و با اعلام نتیجه آن که ترامپ را بازنده اعلام می کرد، مقامات دولتی در کابل با رهایی از فشار آمریکابرای صلح آمریکایی شادمان شدند .

پیامد دیگری توافقنامه آمریکا با طالبان افزایش کشتار غیرنظامیان بود که براساس گزارش سازمان ملل متحد حدود 8 هزار نفر در این سال کشته و یا زخمی شدند.

تشدید جنگ، کشتارهای هدفمند، حملات خونین انتحاری در کابل و شهرهای افغانستان از پیامدهای دیگری توافقنامه آمریکا با گروه طالبان بود که مردم افغانستان را به ستوه آورده بود.

حمله به معبد سیک ها در افغانستان

در فروردین ماه همین سال مهاجمان انتحاری بر معبد سیک ها در کابل حمله کردند که در آن ده ها پیرو مذهب سیک کشته و یا زخمی شدند که پیامد کوچ اجباری این اقلیت قومی از افغانستان به خارج از کشور بود.

دو مهاجم انتحاری به معبد سیک های افغانستان در منطقه شوربازار واقع در اول شهر کابل حمله کردند که بر اثر آن 25 غیر نظامی کشته و هشت تن دیگر زخمی شدند.

گروهک تکفیری داعش مسؤولیت این حمله تروریستی را برعهده گرفته و مدعی شده که آنها این حمله را انجام داده اند.

بعضی سفارت ها و نمایندگی های سیاسی، سازمان ملل متحد و بعضی نهادهای بین المللی این حمله را محکوم نموده و آن را جنایت بشری عنوان نموده اند.

حمله به بیمارستان و زایشگاه دشت برچی

همچنین در اردیبهشت ماه این سال مهاجمان انتحاری به یک بیمارستان و زایشگاه در منطقه دشت برچی در غرب کابل حمله کردند که در آن بیش از 70 تن کشته و یا زخمی شدند، بیشترین آنها مادرانی بودند که در این حمله پس از ولادت بچه ها خود جان باختند و هرگز بچه ها تازه به دنیا آمده خود را در آغوش ندریافتد. یعنی این بچه ها نیز با این حملات بی امان برای همواره از آغوش مادر و خانواده محروم شده و شماری از آنها به دامان مادران رضاعی برای پرورش رفتند.

حملات تروریستی هدفمند که نگرانی و محکومیت دنیای را در پی داشت نیز سال جاری افغانستان را با چالش دیگری روبروی کرد که در آن وبلاگ ایرانزمین، فعالان مدنی، کارمندان دولتی و مردم جان های خود را از دست دادند.

افتتاح خط آهن خواف-هرات

راه آهن خواف واقع در جنوب شرق استان خراسان رضوی به هرات واقع در غرب افغانستان با هدف تکمیل بخشی از کریدور ریلی بین المللی شرق به غرب و توسعه منطقه روز پنجشنبه 20 آذر 1399 طی مراسم ویدیوکنفرانس با حضور رییس جمهوری، مسوولان سیاسی و اقتصادی دو کشور و استاندار خراسان رضوی در خواف شروع شد.

در واقع راستا ریلی خواف به هرات یکی از طرحهای بسیار مهم ملی و بین المللی است که نه تنها موجب افزایش ارزآوری اقتصادی، حمل ارزان و با صرفه کالا بین ایران و افغانستان می گردد بلکه بر ثبات و امنیت، ظرفیتهای اشتغالزایی و ارتقاء شرایط اقتصادی کل منطقه می افزاید.

فعالیت راه آهن خواف - هرات با ایجاد ظرفیت حمل و نقل سالانه 12 میلیون تن بار و کالا نقش موثری بر افزایش حجم صادرات و واردات و رونق اقتصادی افغانستان و توسعه مبادلات کشور دوست و همسایه شرقی با جمهوری اسلامی ایران دارد.

علاوه بر ظرفیتهای حمل ریلی بار و کالا، با بهره برداری راه آهن خواف - هرات سالانه یک میلیون نفر مسافر نیز امکان رفت و آمد با قطار را در راستا ایران و افغانستان خواهند یافت.

همچنین با راه اندازی خط ریلی خواف - هرات زنجیره حمل و نقل کالا در کریدور بین المللی کامل شده و کشور افغانستان که در خشکی محصور است به وسیله این خط آهن و اتصال آن به راستا ریلی در دست ساخت مشهد- بیرجند- زاهدان- چابهار برای صادارت، واردات و ترانزیت سهل و سریع، به آبهای آزاد در جنوب ایران دسترسی می یابد.

مرکز شهرستان 150 هزار نفری خواف در فاصله 267 کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع است. این شهرستان نوار مرزی 123 کیلومتری با افغانستان دارد.

راه آهن خواف - هرات که سبب احیای جاده ابریشم به وسیله ریلی و اتصال خط آهن چین به ایران به وسیله افغانستان می گردد، نه تنها در توسعه منطقه و کشور دوست و همسایه افغانستان نقش مستقیم دارد بلکه تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای عضو سازمان همکاریهای اکو، افزایش ترانزیت کالا از کشورهای آسیای میانه به اقیانوس هند و شروعی برای ایجاد یک کریدور بین المللی در راستا شرق به غرب و شمال به جنوب بازرگانی دنیا را در پی دارد.

همچنین راستا ریلی خواف - هرات در کنار راه آهن در دست ساخت چابهار- زاهدان- بیرجند - مشهد در راستا کریدور بین المللی تجارت دنیای، نویدبخش رونق و توسعه اقتصادی برای کشورهای منطقه است.

پیش از افتتاح رسمی، نخستین محموله صادراتی جمهوری اسلامی ایران شامل 500 تن سیمان با هدف آنالیز مسائل و نقاط قوت خط ریلی خواف - هرات روز 12 آذر ماه جاری با استقبال گرم مسوولان افغانستان، با قطار باربری از خواف به هرات حمل شد.

آگاهان اقتصادی و بازرگانی افغانستان این رویداد را از مهم ترین و مثبت ترین تحولات سال 1399 در ابن کشور ارزیابی نموده و گفتند که این راه آهن افغانستان را به وسیله جمهوری اسلامی ایران به ترکیه و کشورهای اروپایی وصل نموده و همچنین با توسعه راه آهن در داخل افغانستان ایران را با کشورهای آسیای میانه و روسیه نیز وصل خواهد نمود.

این تحول عظیم موجب دلگرمی زیاد مردم مردم افغانستان شده و آنها از این تحول اسقبال گرم نموده و ابراز امیدواری می کردند که این تحول بتواند در قیمت کالای وارداتی نیز کاهش ایجاد کند و درآمد دولت نیز افزایش دهد.

افتتاح راه آهن آقینه - اندخوی

در 25 دی ماه سال جاری نیز راه آهن آقینه - اندخوی در داخل خاک افغانستان با یاری اقتصادی ترکمنستان ساخته و با حضور مجازی رئیسان جمهوری دو کشور افتتاح شد که آنهم تحولی مهمی در تجارت این کشور با آسیای میانه بویژه ترکمنستان خوانده شده است.

محمد اشرف غنی٬ رئیس جمهور افغانستان و قربان قلی بردی محمدف، رئیس جمهور ترکمنستان روز پنجشنبه، 14 ژانویه 2021، طی مراسمی به وسیله ویدئوکنفرانس سه پروژه مشترک اقتصادی و زیربنایی میان دو کشور را افتتاح کردند.

این سه پروژه که شامل خط آهن آقینه- اندخوی، پروژه خط انتقال برق 500kv کرکی- اندخوی- پلخمری و پروژه وصل فیبر نوری امام نظر- آقینه- سرحد آباد- تورغندی بود با دستور رهبران دو کشور رسما افتتاح شد.

محمد اشرف غنی٬ رئیس جمهور افغانستان در مراسم افتتاح این پروژه ها ضمن تاکید بر اهمیت موقعیت جغرافیایی افغانستان به عنوان چهارراه اتصال آسیای مرکزی با جنوب، شرق و غرب این قاره گفت: بهره برداری و ادامه کار پروژه های عظیم اقتصادی و زیربنایی، از جمله افتتاح راه آهن خواف - هرات که در این اواخر شاهد آن بودیم، نشان دهنده آن است که دیدگاه ما برای اتصال منطقه ای یک واقعیت انکارناپذیر است.

قربان قلی بردی محمدف، رئیس جمهور ترکمنستان نیز افتتاح این پروژه ها را با اهمیت خوانده و اظهار داشت که آنها برای ایجاد اشتغال و جذب سرمایه گذاری خارجی در افغانستان موثر خواهد بود.

وی همچنین با بیان اینکه کلیه این پروژه ها در راستای منافع امنیتی کشورهای منطقه خواهد بود٬ تاکید نمود که همکاری موثر نقش عمده در امنیت منطقه خواهد داشت.

لازم به ذکر است پروژه راه آهن آقینه- اندخوی بیش از 30 کیلومتر طول دارد. این خط آهن دارای 24 کیلیومتر طول اصلی و 6 کیلومتر طول فرعی در شهرستان اندخوی ساخته شده است. از سوی دیگر کار ساخت این پروژه حدود 30 میلیون دلار هزینه برداشته است.

پروژه برق رسانی کرکی - اندخوی - پلخمری نیز شامل تکمیل کار ساخت خط انتقال برق 500kv از آقینه الی شبرغان و 220kv نیز از شبرغان الی مزار شریف است.

همچنین کار ساخت پروژه فیبر نوری در بندر آقینه تکمیل شده است. با این پروژه 2500MB اینترنت به وسیله کشور ترکمنستان٬ وارد افغانستان خواهد شد. بر این اساس شهروندان افغانستان در ولایت هرات و همجوار آن، از این خدمات اینترنتی استفاده خواهند کرد.

آتش سوزی گمرک اسلام قلعه

اما آخرین رویداد تلخ اقتصادی آتش سوزی 25 بهمن ماه با آتش دریافت یک تانکر حامل گاز مایع بود که بسرعت در انبارهای گمرک اسلام قلعه سرایت نموده و خسارات هنگفتی اقتصادی برجای گذاشت.

دولت افغانستان برای مهار این آتش سوزی از نیروهای خارجی مستقر در افغانستان و کشورهای همسایه درخواست یاری کرد اما در این میان تنها جمهوری اسلامی ایران به این خواست دولت افغانستان پاسخ مثبت داده و در مهار آن نقشی کلیدی ایفا کرد که با استقبال گرم دولت و ملت این کشور روبرو شد.

این آتش سوزی باعث شد که مرز دو کشور برای یک هفته مسدود گردد و همچنین قیمت ها در افغانستان برای چند روز تا 3 برابر افزایش یابد اما با بازگشایی دوباره مرز شرایط بازار کالاها ها در این کشور به حالت عادی برگشت.

اتاق تجارت و بازرگانی افغانستان خسارات آن آتش سوزی را صدها میلیون دلار اظهار داشت و گفت که اگر دولت خسارات بازرگانان را نپردازد، تیر خلاص بر بخش خصوصی در غرب افغانستان خواهد بود.

شکست طرح صلح آمریکایی برای افغانستان

اما آخرین تحولات سال 1399 افغانستان اذعان آمریکا به شکست طرح صلح دوحه و آمدن زلمی خلیل زاده فرستاده ویژه آمریکا برای صلح این کشور با طرح جدید به کابل و نامه نگاری آنتونی بلینکن است که مقامات دولتی را در افغانستان عصبانی نموده و صف آرایی جدیدی را در این کشور بوجود آورده است.

وزیر خارجه آمریکا در نامه به رئیس جمهوری و رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان از آنها خواسته است که برای نشستی شبیه نشست بن آمادگی داشته باشند که بزودی برگزار خواهد شد و نشستی هم در ترکیه با حضور طالبان و طرفداران جمهوریت برگزار می گردد.

آمریکا همچنین گفته است که نشستی دیگری را با ریاست سازمان ملل متحد با حضور تمام کشورهای منطقه و همسایه های این کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران برگزار می نماید که برای تأمین صلح افغانستان توافقی صورت گیرد.

اما کارشناسان محتوای این نامه را مملو از تهدید و هشدار برای کابل دانسته و باور دارند که دولت اشرف غنی در نهایت مجبور پذیرش آن خواهد شد.

اما این نامه عصبانیت محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان و معاون وی را در پی داشت که رئیس جمهوری در روز افتتاح سال جدید کاری مجلس گفت که هرکسی طرحی را برای صلح افغانستان روی کاغذ می نویسد اما این طرح ها کاربردی ندارد و تنها راه انتقال قدرت انتخابات است.

امرالله صالح معاون وی نیز در کابل در واکنش به این نامه گفت که تغییری در موضع دولت وارد شده و آنها هیچ نگرانی ندارند و هرگز حق رای مردم را معامله نخواهند کرد.

اما عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی واکنش متفاوت تری نشان داد و گفت که این نامه تعجیل آمریکا و کشورهای خارجی را برای صلح نشان می دهد و وی بزودی نشستی را برای آنالیز این خواست آمریکا برگزار خواهد نمود.

نشست صلح افغانستان در مسکو

اکنون که روزهای آخر سال 1399 در افغانستان در حال سپری شدن است یک نشست صلح دیگر برای افغانستان مسکو با حضور گروه طالبان طراحی شده و از کابل نیز خواسته شده است که در آن شرکت کند و وزارت خارجه افغانستان به این دعوت پاسخ مثبت داده است.

اما طرح دولت موقت برای ادغام طالبان از طرف مسکو که بارها در رسانه های داخلی افغانستان مطرح شده، باعث نگرانی کابل شده است.

افغانستان حدود 40 سال از قرن حاضر را که با انتها سال جاری به آخر می رسد، در مقابله با متجاوران خارجی سپری نموده است که ویرانی، مهاجرت، کشتار و مبارزه با افراط گرایی را در پی داشت و در سال آینده نیز بیمی از جنگ های شدیدی توسط آگاهان نظامی و دولت پیش بینی شده است.